การเก็บออม คือ การสร้างรากฐานการเงินที่มั่นคง เป็นการสร้างวินัยทางการเงินที่ช่วยให้พร้อมรับทุกสถานการณ์การเงินทุกรูปแบบ แม้ว่าการออมในความเข้าใจของหลายๆ คน ยังหมายความถึงแค่การเก็บออม “เงิน” เพียงเท่านั้น ในความเป็นจริงแล้ว หากอยากสร้างความมั่นคงที่ยั่งยืนได้จริงๆ ควรจะเริ่มต้น “ออมสินทรัพย์” ไม่ใช่เพียงแค่เงินที่ปัจจุบันมีความเสี่ยงจากความผันผวนของเศรษฐกิจและเงินเฟ้อ
การวางแผนออมสินทรัพย์ที่รอบคอบช่วยให้คุณสามารถสร้างความมั่นคงได้ หรือหากคุณบริหารสินทรัพย์ที่คุณมีอยู่ให้ดี ก็ทำให้สินทรัพย์มีมูลค่าเพิ่มขึ้นได้อีกด้วย
รู้จักสินทรัพย์ทั้ง 3 และความมั่งคั่งทางการเงิน
คำว่า “สินทรัพย์” ที่หลายคนเข้าใจอยู่ อาจจะหมายถึงทรัพย์สินหรือสิ่งของที่เราซื้อมาและเป็นเจ้าของอยู่ เช่น รถ บ้าน เครื่องประดับ ฯลฯ ทั้งนี้ เพื่อท่ีจะบริหารสินทรัพย์และออมสินทรัพย์อย่างเป็นระบบ เราจึงแบ่งประเภทสินทรัพย์เพื่อให้จัดการได้ง่ายขึ้น เป็น 3 ประเภท
สินทรัพย์ 3 ประเภท
- สินทรัพย์สภาพคล่อง
สินทรัพย์สภาพคล่อง หมายถึง เงินสด เงินฝาก หรืออื่นๆ ที่สามารถนำไปแลกเป็นเงิน และนำไปจับจ่ายได้ทันที ทั้งเพื่อเลี้ยงดูตนเอง หรือสำหรับเหตุฉุกเฉิน ผู้ที่มีสินทรัพย์สภาพคล่องมากก็จะมีสภาพคล่องทางการเงินสูง มีอำนาจในการจับจ่ายสูง สินทรัพย์ประเภทนี้ก็มีข้อด้อยที่ให้อัตราผลตอบแทนต่ำ และมีความผันผวนค่อนข้างสูงจากภาวะเงินเฟ้อ หรือการปรับอัตราแลกเปลี่ยนเงินระหว่างประเทศ เป็นต้น
- สินทรัพย์เพื่อการลงทุน
สินทรัพย์เพื่อการลงทุน คือ สินทรัพย์ประเภทผลิตภัณฑ์การเงินหรือหุ้นที่ซื้อเพื่อการลงทุน ซึ่งก็มีอยู่หลายชนิด เช่น ตราสารหนี้ กองทุน หุ้น สลากออมทรัพย์ ฯลฯ
สินทรัพย์ประเภทนี้มีข้อดีที่สามารถให้ผลตอบแทนได้มากกว่าสินทรัพย์สภาพคล่อง และบางชนิดอาจให้ผลตอบแทนที่สูงมากๆ ได้เช่นกัน แต่ในทางกลับกันก็มีความเสี่ยงจากการลงทุนอยู่ด้วย ซึ่งปัจจุบันคนหันมาออมสินทรัพย์ประเภทนี้กันมากขึ้นเพื่อเป็นอีกช่องทางในการสร้างรายได้
- สินทรัพย์ส่วนตัว
สินทรัพย์ส่วนตัว หมายถึง ทรัพย์สิน สมบัติ หรือสิ่งของที่เราเป็นเจ้าของไม่ว่าจะเป็นถ้วยชาม เสื้อผ้า เครื่องประดับ เครื่องใช้ไฟฟ้า ไปจนถึงรถยนต์ หรือบ้าน ก็เป็นสินทรัพย์ส่วนตัวเช่นกัน สินทรัพย์เหล่านี้เป็นสิ่งที่เราใช้อยู่แล้ว แต่นั่นไม่ได้หมายความว่าสินทรัพย์ประเภทนี้จะเพิ่มมูลค่าไม่ได้ ถ้าออมสินทรัพย์เป็น ก็สามารถสร้างกำไรจากสินทรัพย์บางตัวได้ เช่น ของสะสม ทองคำ บ้าน และที่ดิน
ความมั่งคั่งทางการเงิน
เมื่อรู้จักสินทรัพย์ทั้ง 3 ประเภทแล้ว คุณก็จะเข้าใจแล้วว่า ‘เงิน’ หรือสินทรัพย์สภาพคล่องไม่ใช่สิ่งเดียวที่มีมูลค่าและบอกได้ว่าใครมั่งคั่งเท่าไร เมื่อต้องการทราบความมั่งคั่งทางการเงินของตัวเอง คุณสามารถประเมินมูลค่าของสินทรัพย์ทั้ง 3 ประเภท เป็นจำนวนเงิน รวมกันทั้งหมด จากนั้นจึงลบด้วยภาระหนี้สิน โดยคุณสามารถทำเป็นงบดุลส่วนบุคคลตามตารางข้างล่างนี้ได้
ตัวอย่างการคำนวณหาความมั่งคั่งทางการเงิน
เริ่มต้นออมสินทรัพย์สร้างความมั่นคง
วิธีที่จะออมสินทรัพย์นั้นไม่เหมือนกับการออมเงินโดยทั่วไป เพราะถ้าจะออมสินทรัพย์เพื่อสร้างความมั่นคง หรือต้องการสร้างมูลค่าให้เพิ่มพูน ต้องอาศัยการวางแผน และการบริหารจัดการที่ละเอียดรอบคอบกว่า เพื่อให้สอดคล้องกับเป้าหมายของเรา
คุณอาจเริ่มต้นวางเป้าหมายในการออมโดยดูจากลักษณะเด่นของสินทรัพย์แต่ละประเภท
ออมสินทรัพย์สภาพคล่อง
เชื่อว่าทุกคนคงคุ้นชินการออมสินทรัพย์ประเภทนี้กันอยู่แล้ว นั่นคือ เงินสดและเงินฝาก
- เงินสด หมายถึง เงินที่คุณใช้จ่ายในชีวิตประจำวัน เป็นสินทรัพย์ที่เรา “แบ่ง” มาใช้จากเงินฝาก สัดส่วนที่เหมาะสมขึ้นอยู่กับแต่ละคน หรืออาจแบ่งใช้เพียงเดือนละ 55% – 60% ของรายได้ต่อเดือน (สำหรับใช้จ่ายทั่วไปและชำระภาระในแต่ละเดือน)
- เงินฝากออมทรัพย์ เป็นอีกหนึ่งกระเป๋าของคุณอาจคิดรวมกันกับเงินสด อาจเป็นบัญชีที่คุณใช้รับเงินเดือน และใช้จ่ายค่าใช้จ่ายในแต่ละเดือนด้วย
- เงินฝากประจำ เงินส่วนนี้มักใช้สำหรับออมเงินแบบมีเป้าหมายเพราะเป็นการออมระยะยาว เช่น ออมเพื่อการศึกษา ออมเพื่อการท่องเที่ยว หรือออมเผื่อเกษียณ เป็นต้น
ทั้งนี้ การออมเงินเพื่อความมั่นคง ควรแบ่งออมเผื่อเหตุการณ์ฉุกเฉินเป็นเงินเท่ารายได้ในปัจจุบันหรือสามารถใช้จ่ายได้เป็นปกติเป็นเวลา 6 เดือน
ออมสินทรัพย์เพื่อการลงทุน
สินทรัพย์เพื่อการลงทุนเป็นอีกสิ่งที่ทุกคนควรออม หากต้องการให้เงินหรือมูลค่าสินทรัพย์เติบโตขึ้นเรื่อยๆ และสู้ภาวะเงินเฟ้อที่ไล่ตามมาในทุกปีๆ
ผลิตภัณฑ์เพื่อการลงทุนในปัจจุบันก็มีมากมายให้เลือกลงทุนตามความต้องการหรือเป้าหมาย บางผลิตภัณฑ์มีความมั่นคงไม่ต่างจากการฝากเงินธรรมดา แต่ได้รับผลตอบแทนมากกว่า หรือบางผลิตภัณฑ์ที่ความเสี่ยงสูงก็มีโอกาสสร้างผลตอบแทนได้สูงเช่นเดียวกัน คุณจึงควรศึกษาให้ดี
- ตราสารหนี้ เป็นผลิตภัณฑ์การลงทุนที่มีความมั่นคงสูงมาก สามารถใช้เป็นอีกแหล่งออมเงินเพื่อการออมระยะยาวได้ ทั้งยังได้รับผลตอบแทนมากกว่าเงินฝากประจำอีกด้วย
- กองทุน เป็นอีกผลิตภัณฑ์การลงทุนที่เหมาะกับทุกคน ไม่จำเป็นต้องเชี่ยวชาญการลงทุน เพราะมีผู้เชี่ยวชาญดูแลให้ ความเสี่ยงหลายระดับและผลตอบแทนสูงกว่าตราสารหนี้เล็กน้อย มีหลายประเภทแบ่งตามการลงทุนหรือจุดประสงค์ เช่น RMF เพื่อการเกษียณ กองทุนหุ้นอสังหาริมทรัพย์ กองทุนหุ้นพลังงาน เป็นต้น สามารถใช้เป็นแหล่งออมเงินระยะยาวได้หลายๆ ปี เพื่อให้ได้ผลตอบแทน
- หุ้น คือ ผลิตภัณฑ์ลงทุนยอดนิยม สามารถสร้างผลตอบแทนได้สูงหรือสูงมาก แต่ความเสี่ยงก็สูงมากเช่นเดียวกัน ผู้ที่จะลงทุนในหุ้นจึงต้องมีความรู้ความเชี่ยวชาญและหมั่นติดตามข่าวด้านธุรกิจ-เศรษฐกิจ เพื่อดูว่าหุ้นตัวใดจะทำกำไรให้ได้
- สลากออมทรัพย์ เป็นอีกทางเลือกในการออมที่รวมข้อดีของทั้งเงินฝากประจำและสลากไว้ด้วยกัน คือ มีความมั่นคงสูงมาก เงินต้นไม่มีความเสี่ยง ทั้งยังได้ลุ้นรางวัลในทุกๆ เดือน ซึ่งอาจให้ผลตอบแทนได้มากกว่าเงินฝาก
หากคุณไม่ได้มีความเชี่ยวชาญเรื่องการลงทุน เพียงแต่อยากให้มูลค่าของสินทรัพย์เพิ่มมูลค่าขึ้นบ้าง คุณอาจแบ่งรายได้สัก 10% มาลงทุนในผลิตภัณฑ์ลงทุนที่เหมาะกับคุณได้
ออมสินทรัพย์ส่วนตัว
หลายคนอาจไม่เข้าใจว่า การที่เราเก็บสะสมของส่วนตัวจะเป็นการออมได้อย่างไร จริงๆ แล้วการออมสินทรัพย์ส่วนตัว หมายถึง เราเก็บสิ่งของที่มีมูลค่าแปลงเป็นตัวเงินได้ และสินทรัพย์ส่วนตัวบางอย่างก็เพิ่มมูลค่าของมันได้เอง สินทรัพย์ส่วนบุคคลที่หลายคนนิยมสะสม เช่น
- บ้าน สินทรัพย์ที่มูลค่าขึ้นในทุกๆ ปี ตามอัตราความต้องการที่อยู่อาศัยของผู้คน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเมืองใหญ่ที่มีคนย้ายเข้ามาทำงานมาก บางคนจึงซื้อบ้านมือสองเก็บไว้เผื่อทำกำไรระยะยาวซึ่งสามารถทำกำไรได้สูงถึง 1 – 3 เท่าตัวของราคาปัจจุบัน ตามแต่ความต้องการของพื้นที่
- ที่ดิน สินทรัพย์นี้เป็นเหมือนกับบ้านหรืออาคารพักอาศัยที่ราคามีแนวโน้มสูงขึ้นทุกปี และเป็นสินทรัพย์ส่วนตัวที่คนต้องการสะสมไว้มากที่สุด เพราะดูแลได้ง่ายกว่าสิ่งปลูกสร้างและสามารถขายได้ง่ายมากกว่าบ้าน
- ทองคำและเครื่องประดับ ทองคำเป็นอีกสิ่งหนึ่งที่คนนิยมสะสมเพื่อซื้อ-ขายทำกำไร โดยยึดตามราคาทองคำ ส่วนเครื่องประดับบางคนก็สะสมไว้เพื่อเก็บไว้ให้ลูกหลาน แต่ก็สามารถขายเปลี่ยนเป็นเงินได้
- ของสะสมอื่นๆ เช่น นาฬิกา สแตมป์ ตุ๊กตา หนังสือ ของเก่า ฯลฯ โดยมากของเหล่านี้คนมักจะเริ่มต้นสะสมด้วยความรัก ทั้งนี้ เมื่อเวลาผ่านไปของเหล่านี้ก็เป็นของที่มีมูลค่าเพิ่มมากขึ้นจนสามารถซื้อขายเป็นเงินได้เช่นกัน
การออมสินทรัพย์ในแต่ละประเภทให้คุณแบ่งออมตามความเหมาะสม ซึ่งขึ้นอยู่กับความจำเป็นและเป้าหมายของคุณ เช่น หากยังไม่มีภาระค่าใช้จ่ายมาก สามารถรับความเสี่ยงได้ อาจเน้นออมสินทรัพย์การลงทุน
หากมีความจำเป็นต้องใช้เงินมากในระยะสั้นก็ให้ออมสินทรัพย์สภาพคล่อง เพื่อเพิ่มสภาพคล่องทางการเงิน หรือหากต้องการลงทุนระยะยาวกับสินทรัพย์ส่วนตัว เช่น บ้าน ก็อาจต้องแบ่งรายได้สำหรับส่วนนี้ให้มากและสามารถขอสินเชื่อบ้านมาช่วยแบ่งเบาภาระในช่วงแรกเพื่อสมดุลสภาพคล่องทางการเงินได้
สรุป
รากฐานในการเก็บออมที่มั่นคงในปัจจุบัน ไม่ได้หมายถึง เพียงการเก็บออมเงินเท่านั้น การรู้จักเก็บออมสินทรัพย์และบริหารสัดส่วนให้พอดีกับเงื่อนไขและเป้าหมาย จะช่วยให้มูลค่าของสินทรัพย์เติบโตไปอย่างมั่นคง ทั้งนี้ สินทรัพย์ทุกประเภทสามารถสร้างมูลค่าและให้ผลตอบแทนได้ บางคนจึงไม่ได้แค่เลือกออมสินทรัพย์เท่านั้น แต่ยังคิดสะสมเพื่อการลงทุนอย่างยั่งยืน